Separatçı-terrorçu təşkilat “Milyarderlər ittifaqı” ilə təxminən eyni vaxtda Mahaçqalada gizli təsis olunub, xəbəri isə indi yayılıb; Kreml Bakıya təzyiq göstərmək üçün separatizm kartını da işə salır, Dağıstanın Azərbaycanla həmsərhəd meşələrində böyük sayda hərbi qüvvə hazır vəziyyətdə gözləməkdədir.
Rusiyanın Azərbaycana qarşı təzyiq göstərmək və ölkəmizlə bağlı hansısa planlarını reallaşdırmaq üçün daha bir məkrli planı üzə çıxıb. Məlum olub ki, Moskvada bu ilin sentyabrında bir qrup nüfuzlu azərbaycanlı oliqarxın bir araya gəlməsinin ardınca 90-cı illərin əvvəllərində Azərbaycan ərazisində terror hücumları həyata keçirən separatçı “Sadval” hərəkatı da “xortlayıb”. Maraqlıdır ki, “Sadval”ın təsis konfransı sentyabrda olsa da hərəkatın yenidən fəaliyyətə başladığı haqda xəbərlər ləzgi KİV-ləri tərəfindən ancaq bugünlərdə yayılıb. Şimali Qafqazda mənzillənən “Kavkazskaya politika” saytı “Sadval” hərəkatının bərpası ilə bağlı geniş material dərc edib. Saytın məqaləsində deyilir: “Rəsmi Bakının ən dəhşətli gecə yuxularından biri gerçəkləşir.
Sentyabrın sonlarında Dağıstanda post-sovet məkanında ən faciəvi ictimai layihələrdən biri bərpa edilib. Söhbət Ləzgi Milli Hərəkatı ”Sadval"dan gedir".
***
Sayt qeyd edir ki, Rusiyada bu hadisəyə xüsusi əhəmiyyət verməyiblər. Azərbaycan hakimiyyətində isə bu xəbər ildırım sürəti ilə yayılıb. Çünki Azərbaycanın müstəqillik əldə etməsindən bu yana “Sadval” rəsmi Bakı tərəfindən gənc dövlətə ən ciddi təhdidlərdən biri kimi qəbul olunurdu. Xatırladılır ki, bu hərəkatın fəalları 90-cı illərin ortalarında Bakı metrosunda terror aktı törətməkdə, erməni xüsusi xidmət orqanlarına əməkdaşlıq etməkdə və digər əməllərdə ittiham olunublar. Təşkilatın ölkə ərazisində fəaliyyəti qadağan olunub. “İndi isə belə görünür ki, Bakı üçün ləzgi təhlükəsi ilə mübarizənin yeni mərhələsi başlayır”-deyə, məqalədə bildirilir.
***
Bildirilir ki, “Sadval”ın xortlaması birdən-birə baş verməyib və Rusiya buna neçə vaxtdır hazırlıq görürdü. Belə ki, bu il iyun ayının 18-də Moskvada “President Hotel”in binasında “Rusiya və Azərbaycan sərhədləri ilə ayrılan ləzgi və avar xalqlarının hüquqları” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib. Konfransa rəsmi Moskvanın dəstək verdiyi məlumdur. Həmin konfrans Azərbaycanda hökumətyönlü KİV-lər tərəfindən “separatçılığın qızışdırılması və ölkənin ərazi bütövlüyünün təhdid edilməsi” kimi reaksiya verilib. Daha sonra iyulun 20-də Mahaçqalada ləzgi ictimaiyyəti nümayəndələrinin toplantısı olub. Toplantıda müzakirə edilən əsas məsələ Dağıstanın yerli qanunvericliliyi və Rusiya qanunları əsasında ləzgi xalqlarının maraqlarının və hüquqlarının qorunması idi. Toplantıda müxtəlif ləzgi təşkilatlarını təmsil edən 39 nümayəndə, o cümlədən “Hacı Davud” regional hərəkatının, “Ləzgilər” fondunun, Ləzgi Xalqları Ağsaqqalları Şurasının, habelə Azərbaycanın Xaçmaz rayonu ərazisində yerləşən, 2010-cu ildə sərhədlərin delimitasiyasına dair dövlətlərarası müqavilə əsasında Azərbaycanın tərkibinə verilən ləzgi kəndləri Xrax-Oba və Uryan-Obanın təmsilçiləri iştirak edib. Lakin sayt yazır ki, həmin qapalı toplantıda məqsəd əslində “Sadval”ın bərpası olub.
***
Hərəkat sentyabrın 21-də Mahaçqalada qapalı konfransda yenidən təsis olunub, ancaq ləzgi KİV-ləri “Sadval”ın təsis olunması barədə bu yaxınlarda xəbər yayıblar. (Olduqca ilgincdir ki, mətbuatda “Milyarderlər ittifaqı” adı alan, Rusiyadakı bir çox nüfuzlu azərbaycanlı milyarderlərin və oliqarxların birləşdiyi Ümumrusiya Azərbaycan Təşkilatları İttifaqı ilə təxminən eyni vaxtda təsis olunub-red). “Sadval”ın sədri bu hərəkatın keçmiş fəallarından Nazim Hacıyev seçilib. Bildirilir ki, N.Hacıyev Dağıstanın cənubundakı məşhur ləzgi kəndi Kuruşun sakinidir. 1961-ci ildə Dağıstan mexanika texnikumunda oxuyarkən ləzgi xalqlarının birləşməsi ideyası ətrafında təbliğata başlayıb. 1967-ci ildə gizli fəaliyyət göstərən “Ləzgi muxtar respublikası” yaradıb, bu gizli təşkilat 1976-cı ilə qədər fəaliyyətdə olub. 90-cı illərin əvvəllərində N.Hacıyev “Sadval” separatçı hərəkatının idarə heyətinin üzvü seçilib, eyni zamanda Qafqaz Xalqları Konfransının İdarə Heyətinin üzvü olub. Qafqazdakı münaqişə ocaqlarında tez-tez görünüb.
***
“Kavkazskaya politika” saytı “Sadval”ın yeni rəhbərliyindən müsahibə almağa müvəffəq olub. N.Hacıyev sayta deyib ki, “Sadval”ın əsas məqsədi ləzgiləri birləşdirməkdir: “Biz istəyirik ki, ləzgilər Rusiyada və Azərbaycanda yaşayan digər xalqlarla eyni hüquqlara malik olsunlar”. Onun sözlərinə görə, xüsusən Azərbaycanda ləzgilərin və ləzgidilli xalqların hüquqlarını müdafiə edəcəklər, onların digər xalqlarla eyni hüquqlara malik olmasına nail olmağa çalışacaqlar. “Biz burada Dağıstanda qardaş xalqlarıq. Dağıstan hökuməti insanların həyatını yaxşılaşdırmaq üçün nəsə etməyə çalışır, ancaq həmişə buna müvəffəq olmur. Mən görürəm ki, bizdə gənc rəhbərlik var, lakin Azərbaycanla anlaşmaq onların gücündə deyil”-deyə, separatçı təşkilatın yeni rəhbəri bildirib. N.Haciyev daha sonra Azərbaycanda “ləzgilərin hüquqlarının pozulmasından” danışıb, ləzgi dilində məktəblərin, radio və televiziyanın olmadığını bildirib. Ləzgilərin assimilyasiyaya məruz qaldığını iddia edib. “Ləzgidilli xalqları artıq azərbaycanlı kimi siyahıya alırlar. Bu siyasət Azərbaycanda digər xalqlara-talışlara, kürdlərə, avarlara qarşı də həyata keçirilir”-deyə, “Sadval” rəhbəri bildirib. Lakin N.Hacıyev deyib ki, “Sadval”ın Azərbaycanda yenidən fəaliyyətə başlayıb-başlamayacağı “böyük sual”dır. “Rusiyada isə biz böyük dəstək görürük, xalq bizi dəstəkləyir. Mən Rusiya hakimiyyətinin də bizi dəstəkləməməsi üçün heç bir səbəb görmürəm. Biz ancaq konstitusiya və qanunlar çərçivəsində işləyəcəyik”-deyə o əlavə edib.
***
Rusiyadakı Federal ləzgi milli-muxtariyyətinin prezidenti Arif Kərimov da sayta açıqlamasında “Sadval”ın bərpasını alqışladığını deyib. Onun iddiasına görə, ləzgilər Azərbaycanda saylarına görə ikinci xalqdır, ancaq azsaylı etnik qrup hesab edilir. “Rusiya və Azərbaycanın sərhədyanı rayonları arasında əməkdaşlıq yaratmaq lazımdır, təhsili inkişaf etdirmək, ləzgi məktəblərini dərsliklərlə təmin etmək vacibdir. Ümid edirəm ki, ”Sadval" bu istiqamətdə fəaliyyət göstərəcək" deyə A.Kərimov bildirib. Onun fikrincə, ləzgi xalqının problemini Rusiya hakimiyyəti ilə əməkdaşlıq şəraitində həll etmək lazımdır. Azərbaycanda ”Sadval"ın bərpasına reaksiya mənfi olacaq. Hücumlar, onun üzvlərinə qarşı ittihamlar başlayacaq, onları Rusiya, Ermənistan xüsusi xidmət orqanları ilə əməkdaşlıqda ittiham edəcəklər. Yəqin ki, Azərbaycan KİV-lərində də neqativ reaksiyalar başlayacaq. Çünki ləzgiləri orada dövlətçiliyə təhlükə hesab edirlər"-deyə, A.Kərimov əlavə edib.
***
Digər ləzgi təşkilatı, “Hacı Davud” regional ictimai birliyinin sədri Nadir Əhmədov isə “Sadval”ın bərpasının aktuallıq kəsb etmədiyini deyir. O xatırladır ki, 90-cı illərdə bu hərəkat özünü doğrultmadı. “Öz adını nüfuzdan saldı, əhali arasında ”Sadval" mənfi qəbul olunur. Hesab edirəm ki, Dağıstan hakimiyyəti də bundan sevinmir. Dağıstanda tək “Sadval” adını çəkmək çoxlu neqativlərə səbəb olur. Bu hərəkatda əsasən təxribatçılar cəmləşib"- deyə o bildirib.
N.Əhmədov şübhə etmir ki, “Sadval”ın bərpası kiminsə sifarişidir: “Lakin məsələ bundadır ki, kimin sifarişidir? Beynəlxalq siyahılarda onu terrorçu təşkilat hesab edirlər. Bilmirəm ki, Rusiya hakimiyyəti buna necə reaksiya verəcək, təbii ki, sifarişi o verməyibsə”. N.Əhmədova görək, “Sadval” ona görə bərpa edilib ki, yenidən ləzgi kartı işə salınsın: “Azərbaycan hakimiyyəti də bunu gözəl bilir və hadisələrin kursundadır. Çünki bu təşkilatın üzvlərinin yarısı ona işləyir. Əlbəttə, onlar ləzgi kartından istifadə edə bilərlər və təbii ki, bundan qəzəblənənlər olacaq. Lakin bu böyük oyundur”. “Kavkazskaya politika” qeyd edir ki, N.Əhmədov və onun təşkilatı “Sadval”çılarla münaqişədədir. Baxmayaraq ki, o özü də keçmiş “Sadval”çıdır və 90-cı illərin ortalarında bu təşkilatda olub. N.Əhmədov deyib ki, ləzgilərin hüquqları və birləşməsi uğrunda onun təşkilatı daha düzgün yoldadır. “Allahın köməyi ilə biz təkcə Dağıstanın cənubunda deyil, Azərbaycanın şimalında da ləzgi rayonlarında gənclərlə işləməyə hazırlaşırıq”- deyə, o bildirib.
***
Beləliklə, 2012-ci illərin əvvəllərindən, yəni Vladimir Putinin Rusiyada yenidən hakimiyyət başına qayıtmasından sonra şimaldan Azərbaycana qarşı istiqamətlənən zəncirvari proses böyüyür. Birbaşa Rusiya hakimiyyətinin və xüsusi xidmət orqanlarının sifarişi ilə “Sadval” hərəkatı xortlayır və olduqca ilgincdir ki, separatçı hərəkat məhz “Milyarderlər ittifaqı” ilə eyni vaxtda-bir neçə gün fasilə ilə meydana çıxır. Təbii ki, bu iki təşkilatlanma arasında birbaşa əlaqə yoxdur, ancaq “Milyarderlər ittifaqı” Bakıda Rusiya hakimiyyətinin və xüsusi xidmət orqanlarının Azərbaycanla bağlı hansısa məkrli planlarını həyata keçirməyə yönələn ittifaq kimi qarşılandı. Hakimiyyət çevrələri bu ittifaqdan narahatlıq və narazılıq ifadə etməkdədir. Və “Sadval”ın bərpası bir daha göstərir ki, şimal istiqamətindən baş verənlərin hamısı bir-biri ilə əlaqəlidir və Kremlin Azərbaycana dair çox ciddi, eyni zamanda məkrli və təhlükəli planlarından xəbər verir. Bu plan hakimiyyəti hansısa güzəştlərə məcbur etmək üçündür və belə görünür ki, həm də gələnilki seçkilərlə əlaqəlidir. Zəncirin bir həlqəsi də Rusiyanın müəmmalı şəkildə bu ilin yayından etibarən Dağıstanın Azərbaycanla həmsərhəd rayonlarına, meşəlik ərazilərə böyük sayda hərbi qüvvə və texnika cəmləşdirməsidir. Həmin qoşun cəmləşməsi ilə bağlı “Yeni Müsavat” Rusiya və Dağıstan mənbələrinə istinadən geniş yazıb. Mövzunu davam etdirəcəyik.
Siyasət şöbəsi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder