Bəs əslində necə olmuşdur? Faktlara nəzər salaq:
SSRI-nin mövqeyi: Sovet hökuməti Fələstinin iki hissəyə bölünməsi planını dəstəkləmiş və İsraili dərhal tanımışdır. Kommunist partiyasının orqanı olan «Правда» qəzetinin 30 may 1948-ci il tarixli nömrəsində dərc edilmiş məqalədə sovet rəhbərliyinin münaqişəyə münasibəti belə ifadə olunmuşdur: «Sovet xalqı ərəblər tərəfindən İsrailə qarşı aparılan təcavüzkar siyasəti ittiham edir».
Yalnız siyasi dəstəklə kifayətlənməyən Sovet hökuməti İsrailə hərbi yardım da göstərməyə başladı. Lakin ərəblərin nifrətini qazanmaq istəmədiyinə görə SSRİ bunu birbaşa deyil, özünün işğalı altında olan Çexoslavakiyanın vasitəsilə edirdi. Stalin rejimi tərəfindən İsrailə təkcə 1948-ci ilin may ayında 25.000 tüfəng, 5.200 pulemyot, 54.000.000 patron, 25 qırıcı təyyarə və s. göndərilmişdir. İsrail ordusu üçün zabitləri, xüsusilə hərbi təyyarəçiləri ruslar hazırlayırdılar.
Böyük Britaniyanın mövqeyi: Fələstini tərk edən ingilislər özlərinin ağır və yüngül silahlarının demək olar ki, hamısını ərəblərə təhvil verdilər. 1948-ci ilin dekabrında isə Britaniya hökuməti İsrailə qəti xəbərdarlıq etdi ki, əgər yəhudi ordusu ələ keçirdiyi Misir torpaqlarından dərhal çıxmasa Britaniya ordusu ərəblərin tərəfində savaşa qoşulacaq. Bu bəyanatdan sonra israillilər Misiri tərk etdilər.ABŞ-ın mövqeyi: 1947-ci ilin dekabrında ABŞ Yaxın Şərqə silah göndərilməsinə embarqo qoydu. Bu tədbirdən isə İsrail daha çox ziyan gördü.
Qeyd: 1947-ci il iyul ayının 30-da radikal sionist təşkilatı «İrqun»un yaraqlıları bundan bir neçə gün əvvəl girov götürdükləri Britaniya hərbçilərini — serjant Clifford Martin və serjant Mervjn Paice-i Fələstinin Netanya şəhərində dar ağacından asmaq yolu ilə qətlə yetirmişdilər.
Sonra isə meyitlərə partlayıcı qurğu bağlamışdılar. Öz həmvətənlərinin cəsədlərini ağacdan düşürmək istəyən bir neçə ingilis hərbçisi partlayış nəticəsində ağır yaralanmışdı.Terror aktına cavab olaraq keçirilən əməliyyat zamanı Britaniya döyüşçüləri Fələstində 20 yəhudini qətlə yetirmiş və yaralamışdılar.
İngiltərənin Liverpul şəhərində isə nümayişçilər yəhudi sinaqoqunu yandırmış, yəhudilərin evlərini daşa basmışdılar.
«İrqun» qruplaşması və digər sionist təşkilatları Böyük Britaniyanı I Ərəb-İsrail müharibəsinin gedişində açıq-aşkar şəkildə və fəal surətdə ərəblərin tərəfini saxlamaqda ittiham edirdilər.
Ardı var…
Araz ŞƏHRİLİ.
Araşdırmaçı jurnalist.
& VƏTƏNSEVƏRLƏR
Araşdırma
23.05.2021.
P.S. İsrail müstəqil dövlət kimi 1948-ci ilin 14 mayında (o vaxtdan həmin gün Milli bayram kimi geniş qeyd olunur) Fələstin ərazisində müstəqil yəhudi və ərəb dövlətlərinin yaradılmasına dair BMT Baş Məclisinin 1947-ci il 29 noyabr tarixli qərarına əsasən yaradılmışdır. Bu məsələyə ABŞ və İngiltərə qarşı çıxsa da və İngiltərə yəhudilərə qarşı embarqo tətbiq etmişdi. Amma SSRİ — nin diktatoru İ. V. Stalin o vaxt Qromınkoya qəti göstəriş verir ki, məsələni həll etmədən BMT Baş Məclisini tərk etməsin. Müəllif aktual bir məsələyə toxunub və mövzu davam etdiriləcək.
Həmin qərarda göstərildiyi kimi hər iki dövlət öz ölkəsində sayca azlıqda qalan millətlərin hüququnu təmin edəcək demokratik konstitusiya qəbul etməli idi. Yəhudi dövləti üçün qarışıq əhalisi (497 min ərəb və 498 yəhudi) olan 14,1 kv. km ərazi (Fələstinin ümumi ərazisinin təqribən 56 faizi) ayrılmışdı. Qüds şəhərinə isə BMT idarəsi altında xüsusi beynəlxalq rejimli inzibati vahid statusu verildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder